Ökunám og -réttindi
Ökuréttindi fást að loknu ökunámi hjá ökukennara og í ökuskóla en almennur ökuprófsaldur hér á landi er 17 ár.
Ökunám
- Ökunám á fólksbifreið getur hafist við 16 ára aldur en ökuréttindi eru fyrst veitt við 17 ára aldur. Réttindaaldur fyrir létt bifhjól (skellinöðru) er 15 ár og fyrir dráttarvél 16 ár.
- Til að hefja ökunám þarf að hafa samband við löggiltan ökukennara. Ökukennari hefur umsjón með bæði verklegum og bóklegum hluta námsins og vísar á ökuskóla þar sem bóklegt nám fer fram.
- Ökunemar geta stundað æfingaakstur á bifreið með leiðbeinanda öðrum en ökukennara. Skilyrði fyrir leyfi til æfingaaksturs eru að:
- nemandi hafi að minnsta kosti lokið fyrri hluta bóklegs náms og hlotið næga verklega þjálfun að mati ökukennara,
- leiðbeinandi sé orðinn 24 ára og hafi að minnsta kosti 5 ára akstursreynslu,
- leiðbeinandi hafi leyfi sem sótt er um til sýslumanna á hverjum stað en í Reykjavík til lögreglustjórans.
Ökupróf
- Ökupróf eru haldin reglulega á vegum Frumherja sem hefur þjónustustaði um allt land og sér um framkvæmd prófa í umboði Samgöngustofu.
- Að loknu bóklegu námi er skriflegt próf þreytt. Heimild til próftöku þarf að liggja fyrir en hún fæst með því að sækja um ökuskírteini til sýslumanna.
- Eyðublöð fást þar og í ökuskólum og hægt er að sækja um hvar sem er á landinu óháð búsetu.
- Verklegt próf getur farið fram að loknu verklegu námi og þegar skriflegu prófi er náð.
Allt um ökunám og ökuréttindi hjá Samgöngustofu
Framkvæmd ökuprófa hjá Frumherja
Kennslumiðstöð Ökukennarafélags Íslands
Ökuréttindi
- Þeir sem standast ökupróf geta fengið útgefna bráðabirgðaakstursheimild samdægurs hjá lögreglustjóra gegn framvísun ökunámsbókar með áritun prófdómara.
- Ökuskírteini er afhent innan nokkura daga frá því ökupróf er tekið. Fyrsta ökuskírteini er til bráðabirgða og gildir í þrjú ár.
Ökuréttindi og skírteini - Fullnaðarskírteini er gefið út í fyrsta lagi eftir eitt ár frá ökuprófi. Sækja þarf um fullnaðarskírteini hjá sýslumönnum.
- Skilyrði fyrir útgáfu fullnaðarskírteinis er að ökumaður hafi ekki hlotið refsipunkta vegna umferðarlagabrota undangengið ár og hafi farið í akstursmat sem ökukennarar annast.
Endurnýjun
- Almenn ökuréttindi gilda til 70 ára aldurs en eftir það þarf að endurnýja ökuréttindi reglulega. Endurnýjun ökuréttinda eldri borgara
- Ef meira en tvö ár líða frá því að ökuréttindi renna úr gildi verður að taka hæfnispróf áður en réttindin fást endurnýjuð.
- Þeir sem sviptir hafa verið ökuleyfi verða að standast ökupróf að nýju ef svipting hefur staðið lengur en eitt ár.
- Byrjendur með bráðabirgðaskírteini, sem sviptir eru ökuréttindum eða hljóta akstursbann, verða að sækja sérstakt námskeið og standast ökupróf til að fá ökuréttindi á ný.
Umferðarlagabrot; akstursbann, refsipunktar og fleira á island.is
Réttindaflokkar
- Almenn ökuréttindi eru tilgreind sem B-réttindi í ökuskírteini og veita réttindi til að stjórna ýmsum ökutækjum auk fólksbifreiða.
Flokkar ökuréttinda - Til að öðlast aukin ökuréttindi, svo sem réttindi á vörubíla, rútur, eftirvagna og til farþegaflutninga í atvinnuskyni þarf að sækja þar til gerð námskeið í ökuskólum.
- Réttindi á vinnuvélar fást hjá Vinnueftirlitinu.
Réttindanámskeið hjá Vinnueftirlitinu